Anne karnındaki hücre bölünmesi sırasında gerçekleşen kromozom sayılarındaki değişiklikle birlikte bebek, Down Sendromlu olarak dünyaya gelebilir. Alışılmışın aksine Down Sendromunu hastalık yerine genetik bir farklılık olarak adlandırmak ise daha doğru bir yaklaşım olacaktır.
Down Sendromunun tedavi edilerek ortadan kaldırılması olanaksızdır. Zira genetik kodlamalar, bir insanın yaşamı boyunca tüm hücrelerinde bulunur ve bunların değişmesi mümkün değildir. Fakat özel eğitim desteği ile Down Sendromlu bireylerin günlük yaşam becerilerindeki bağımsızlığını arttırmaya yönelik adımlar atılabilir.
Down Sendromunun tedavi edilerek ortadan kaldırılması olanaksızdır. Zira genetik kodlamalar, bir insanın yaşamı boyunca tüm hücrelerinde bulunur ve bunların değişmesi mümkün değildir. Fakat özel eğitim desteği ile Down Sendromlu bireylerin günlük yaşam becerilerindeki bağımsızlığını arttırmaya yönelik adımlar atılabilir.
Down Sendromunda Özel Eğitimin Önemi
Her insan gibi genetik farklılıkları bulunan Down Sendromlu bireylerin de eğitim hakkı bulunur. Türkiye’de yaşayan özel çocukların eğitim hakkı, Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği ve 573 sayılı Özel Eğı̇tı̇m Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile güvence altına alınmıştır. Öyle ki Down Sendromlu bebekler, doğdukları andan itibaren ücretsiz şekilde destek eğitim hizmetlerinden yararlanabilmektedir.
İyi bir eğitimle Down Sendromlu bireyler; tıpkı diğer kişiler gibi arkadaş edinebilir, okula gidebilir hatta iş sahibi olabilirler. Bu noktada ilerleme kaydetmek için en temel ilke, özel eğitime erken yaşlarda başlanmasıdır. Örneğin erken yaşlarda başlanan özel eğitim derslerindeki dil terapileri, çocuğun geç konuşmasını önlemeye yardımcı olur. Yine verilen eğitimin sürekliliği ve çocuğun yakından takibi de olumlu sonuçlar elde etmek için çok önemlidir.
Down Sendromu eğitiminde süreç başlamadan önce çocuğun ihtiyaçları esas alınarak ona mutabık bir program oluşturulur. Sağlık kurulu raporu, yolun başındaki en önemli tanımlama aracıdır. Bu rapor, özel eğitime ihtiyacı olan bireyin kapasitesini ve eğitim ihtiyacını somut olarak belgeler niteliktedir. Sonraki adımlarda özel eğitime başlanarak Down Sendromlu çocukların; sosyal, duygusal, bilişsel ve motor gelişimi sağlanır.
İyi bir eğitimle Down Sendromlu bireyler; tıpkı diğer kişiler gibi arkadaş edinebilir, okula gidebilir hatta iş sahibi olabilirler. Bu noktada ilerleme kaydetmek için en temel ilke, özel eğitime erken yaşlarda başlanmasıdır. Örneğin erken yaşlarda başlanan özel eğitim derslerindeki dil terapileri, çocuğun geç konuşmasını önlemeye yardımcı olur. Yine verilen eğitimin sürekliliği ve çocuğun yakından takibi de olumlu sonuçlar elde etmek için çok önemlidir.
Down Sendromu eğitiminde süreç başlamadan önce çocuğun ihtiyaçları esas alınarak ona mutabık bir program oluşturulur. Sağlık kurulu raporu, yolun başındaki en önemli tanımlama aracıdır. Bu rapor, özel eğitime ihtiyacı olan bireyin kapasitesini ve eğitim ihtiyacını somut olarak belgeler niteliktedir. Sonraki adımlarda özel eğitime başlanarak Down Sendromlu çocukların; sosyal, duygusal, bilişsel ve motor gelişimi sağlanır.
Down Sendromunda Ailenin ve Çevrenin Rolü
Eğitim önce ailede başlar… Bu nedenle ailelerin tutumu; Down Sendromlu çocuğun psikolojisi, kendini ifade ediş biçimi ve her şeyden önemlisi de mutluluğu açısından önemli bir yerdedir. Her ne kadar özel eğitim ile destek sağlansa dahi bu farklılığa sahip insanların eğitimi esnasında ailelerin ve sosyal çevrenin desteği ile duyarlılığı da büyük bir rol oynamaktadır. Tam da bu noktada ailelerin Down Sendromu konusunda doğru bilgilere ulaşarak bunları uygulaması elzemdir. Örneğin Down Sendromu ile ilgili faaliyet gösteren derneklerle irtibat hâlinde olmak, ailelerin bilinç düzeyini arttırabilecek önemli yöntemlerden biridir.
Down Sendromlu çocuğu olan ebeveynler, en çok konuyla ilgili güncel ve gerçekçi bilgilere ihtiyaç duymaktadır. Çok yönlü ve kapsayıcı bir bilgi akışının sağlanması, ailenin izleyeceği yolun belirlenmesinde yardımcı olur. Doğru bilgilendirilen ailelerin özel çocuklarına karşı sergilediği pozitif ve duyarlı yaklaşım, kuşkusuz eğitim sürecini ciddi anlamda kolaylaştıracaktır. Bu nedenle ilk başvuru kaynağı olan hekimlerin, ailelere yaklaşımı da Down Sendromlu çocukların gelişimi açısından son derece kıymetlidir.
Down Sendromlu çocuğu olan ebeveynler, en çok konuyla ilgili güncel ve gerçekçi bilgilere ihtiyaç duymaktadır. Çok yönlü ve kapsayıcı bir bilgi akışının sağlanması, ailenin izleyeceği yolun belirlenmesinde yardımcı olur. Doğru bilgilendirilen ailelerin özel çocuklarına karşı sergilediği pozitif ve duyarlı yaklaşım, kuşkusuz eğitim sürecini ciddi anlamda kolaylaştıracaktır. Bu nedenle ilk başvuru kaynağı olan hekimlerin, ailelere yaklaşımı da Down Sendromlu çocukların gelişimi açısından son derece kıymetlidir.
